[ad_1]
Dicle Elektrik; Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak illerinin elektrik dağıtımını gerçekleştiriyor. 2 milyonu aşkın abonenin bulunduğu bölge, kayıp-kaçak elektrik kullanımında yüzde 46 ile 21 dağıtım bölgesi arasında ilk sırada yer alıyor. Bölgenin, diğer önemli bir sorunu tarımsal sulama abonelerinin 4 milyar TL düzeyindeki elektrik borçları. Borcunu ödemeyen abonelerin elektriklerinin kesilmesi söz konusu.
Dicle Elektrik Yönetim Kurulu Başkanı Atalay, HABERTÜRK’ün başta kayıp-kaçak, tarımsal sulama, yatırımlar olmak üzere bölgede yürütülen dağıtım hizmetlerine ilişkin sorularını şöyle yanıtladı:
4 MİLYAR TL’NİN ÜZERİNDE ALACAĞIMIZ VAR: Tarımsal sulama abonelerinden yıllardır ödenmediği için biriken alacağımız 4 milyar TL’yi geçiyor. Borcunu ödemeyi kabul eden tüm abonelerimizle masaya oturmaya, görüşmeye hazırız. Bu abonelere, ödeme kolaylığı sağlayacak değişik paketler sunuyoruz.
Geldiğimiz nokta itibarıyla özellikle Şanlıurfa ve Mardin’deki tarımsal sulama abonelerimizin biriken borçları, yönetilemez ve sürdürülemez hale gelmiştir. Bu borçlar ödenmedikçe şirketimiz tarımsal sulama için elektrik enerjisi vermeme noktasında kararlıdır. Hiçbir özel girişim, böylesi bir borca rağmen hizmeti sürdürmek zorunda değildir.
TARIMSAL SULAMADA DEVLET KATKISI: Tarımsal sulamada kullanılan elektrikte devletin de çiftçiye katkısı bulunuyor. Bunun için çiftçilerin Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) girmesi gerekiyor. 2021 yılı için çiftçinin harcadığı elektriğe verilen destek oranı yüzde 35. Yani abone tükettiği elektriğin yüzde 65’ini öderse, kalan tutarı da Tarım Bakanlığı ödüyor. 2022 yılında bu desteğin yüzde 25 seviyesinde olması bekleniyor. Gelecek yıl devlet koşullara bakacak ve konuyu değerlendirecek. Yeni bir karar alacak.
SULAMA YÖNTEMİ FATURAYI ÇOK ETKİLİYOR: Bölgede geniş topraklar, kuru arazi ve su yetersizliği nedeniyle yapılan tarım çeşidi ve doğru sulama tekniği büyük önem arz ediyor. Enerji maliyeti kullanılan sulama yöntemine bağlı olarak önemli değişiklik gösteriyor. Tarımsal sulama uzmanlarımızın bölgedeki üniversite ve ziraat odalarıyla iş birliği yaparak yaptığı hesaplamalara göre, tarımsal sulamada vahşi sulama yerine damla yönteminin uygulanması Mardinli çiftçiye 100 dönümde yaklaşık 42 bin lira, Şanlıurfalı çiftçiye de yaklaşık 37 bin lira tasarruf sağlıyor. Bu önemli bir tasarruf.
DİCLE ELEKTRİK’İN YATIRIMLARI: Dicle Elektrik olarak 2021-2025 döneminde alt yapıya 5 milyar TL yatırım yapmayı hedefliyoruz. Özelleştirmenin yapıldığı 2013 yılından önce Dicle Elektrik’in 2 bin 809 çalışanı vardı. Bu rakam 2020 yılı itibarıyla yüzde 150 artarak 7 bin 250’ye ulaştı.
Özelleştirme öncesinde devlet yılda ortalama 120 milyon TL yatırım yapıyordu. Biz yılda 380 milyon lira yatırım yapıyoruz. Bugüne kadar yaklaşık 4 milyar TL yatırım yaptık. 2021 yılında 1.4 milyar lirayla rekor düzeyde bir yatırım gerçekleştirmeyi hedefliyoruz.
KAYIP-KAÇAKTA SON DURUM NE? Şirketi devraldığımızda bölgede kayıp kaçak oranı yüzde 76 düzeyinde bulunuyordu. 2020 yılı sonunda bu oran, yüzde 46’ya kadar geriledi. 30 puanlık düşüş gerçekleşti. Özelleştirmeden itibaren bu alanda kayıt dışı tüketime karşı yürütülen mücadeleyle ekonomiye katkı 20 milyar TL’dir.
KAÇAKLA DRONE’LU MÜCADELE: Kayıp-kaçakla mücadele kapsamında bir süredir drone kullanıyoruz. Yasal mevzuatlar çerçevesinde gerekli izinler de alındı. Drone’lar ile 5 kilometre çapındaki bir alanda 100 metre yükseklikten tespit yapılabiliyor. Gerek tarımsal sulamada, gerekse diğer alanlarda kayıt dışı kullanımını çok hızlı ve güvenli bir şekilde tespit edebiliyoruz. Koordinatlar tespit edilip görüntüler çekildiğinde hukuki anlamda delil niteliği de taşıyor.
DİCLE ELEKTRİK’TE ORTAKLIK SÖZ KONUSU MU? Grubun bu yönde bir kararı ve görüşmesi yok. Eksim Holding, her alanda yatırım yapıyor. Gıda, enerji gibi… Grubun yatırımlarında enerji de önemli bir alan olarak öne çıkıyor.
BÖLGEDE GÜVENLİK SORUNU: Şirketimizin elektrik dağıtımını yaptığı illerde güvenlik sorunu yok. Kırsal alanlarda bireysel sorunlar yaşanabiliyor. Çalışanlarımıza karşı şiddet söz konusu olabiliyor. Ama bunların münferit kaldığını belirtmek gerek. Buna karşılık bize yardımcı olan vatandaşlarımız da var.
SAYAÇLARIN BİNA DIŞINA ÇIKARTILMASI: Bölgemizde, 2 milyonu aşkın aboneye hizmet veriyoruz. Elektrik sayaçları, ağırlıklı olarak daha önce binanın içinde bulunuyordu. Bunların bir bölümü bina dışına çıkartıldı. 850 bin abone için özel sayaç dizayn edildi ve bu sayaçlar bina dışına alındı.
Teknoloji ağırlıklı birçok ciddi çalışmamız bulunuyor. Bunlardan biri kaçak elektrik kullanımını neredeyse tamamen engelleyen akıllı elektrik sayaçları. Bu sayaçlar sadece bizim bölgemizde kullanılıyor.
“Smart grid” eş deyişle akıllı şebeke altyapısını kurduk. Halen Türkiye genelinde uzaktan okunabilen akıllı sayaçların yarısı bizim bölgemizde hizmet veriyor. Dağıtım bölgemizdeki 2 milyonu aşkın abonenin 622 bini uçta uca kontrol edilebilir şekilde Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS) kapsamında bulunuyor. Bu oran abonelerimizin yaklaşık yüzde 27’sine tekabül ediyor.