Osman Gazi kimdir? Osman Gazi kaç yaşında vefat etti, türbesi nerede?

Oğuzların Kayı boyu lideri Ertuğrul Bey’in oğlu Osman Bey’in hayatı sosyal medyada en çok konuşulan konulardan biri oldu. ATV’de yayınlanan Kuruluş Osman dizisi sebebiyle her hafta en çok merak edilen konuların başında Osman Gazi’nin hayatı yer alıyor. Peki, Osman Gazi kimdir? Osman Gazi kaç yaşında vefat etti, türbesi nerede?

OSMAN BEY KİMDİR?

I. Osman veya Osman Gazi, mahlasıyla Fahrüddin veya Osmancık (1258, Söğüt – 1324, Bursa),Osmanlı Beyliği ve Osmanlı Hanedanı’nın kurucusu ve beyliğin ilk padişahı olan Türk hükümdar. Dedesinin Süleyman Şah veya Gündüz Alp isimli Kayı Beyi olduğu bilinmektedir.

Büyükannesi Hayme Hatun (Süleyman Şah’ın eşi),babası Ertuğrul Gazi ve annesi Halime Hatun’dır. Âşıkpaşazâde’nin 14. Bâb’ına göre Osman Gazi bir taraftan kendisinin “Gök Âlp” neslinden olduğunu ileri sürerken, diğer taraftan da kendi dedesinin isminin Kaya Alpoğlu Süleyman Şah değil, Kutalmışoğlu Süleyman Şah olduğunu söylediği iddia edilmektedir.

OSMAN BEY’İN DOĞUMU

Osman Bey, 1258 yılında Söğüt’te doğdu.

Yaşamının erken dönemleri hakkında güvenilir kayıtlar yoktur. Osman Bey’in soyuna ve boyuna ait bilgiler gelenekseldir ve en eskisi ölümünden 100 yıl sonra yazılmıştır. Bu eserler arasında en eskiden başlayarak Ahmedî (ö. 1414),Dâstân ve Tevarih-i Mûlûk-i Âl-i Osman’, Şükrullah (ö. 1464),Behçetu’t-Tevarih ve Âşıkpaşazâde (ö. 1481),Tevarih-i Âl-i Osman adlı eserler isimlendirilebilir. Dönemine ait tüm çağdaş eserler büyük ölçüde 1422 ya da hemen sonrasında tarihlendirilen ve artık mevcut olmayan ama özgün bir metinden türemiş oldukları iddia edilmektedir. Bazı tarihçilere göre, Osman Gazi’nin yaşam ve savaşları tarihsellikten çok, masalsı destansı bir örtüntü içinde, halk söylentileri, ermişlik öyküleri ve mitolojik lejantlarla renklendirilmiştir.

Babası Ertuğrul Gazi Batı Anadolu’da Söğüt Ovası ile Domaniç Yaylasında yaşayan Oğuz Türkleri’nin Bozok boyunun Kayı kolundan olan büyük kalabalık bir obaya başkanlık etmekteydi. Osman Gazi onun küçük oğlu idi. Tarihçi İbn-i Kemal (ö. 1534) Tevarih-i Al-i Osman adlı eserinde Ertuğrul Bey’in Anadolu’ya (Rum’a) geldiğinde iki oğlu bulunduğunu, Söğüt’te göçebe yaşamının sürdürürken 1258’de (hicri 658’de) “aslan yapılı ay yüzlü” küçük oğlu Osman’ın doğduğunu bildirir. Halk söylentilerine göre babaannesi, Hayma Ana’dır.

1281 yılında 23 yaşındayken Ömer Abdulaziz Bey’in kızı Malhun Hatun ile evlendi. Bu evlilikten daha sonra Osmanlı Devleti’nin başına geçecek olan Orhan Gazi doğdu.

Osman Gazi 1283’te İnegöl tekfuru Nikola ile yaptığı Ermeni Beli Muharebesi’nde yenik düşmüştür. Bu muharebede kardeşi Saru Batu Savcı Bey’in oğlu Bayhoca şehit düşmüştür. 1284’te Osman Bey 300 kişilik bir güçle İnegöl yakınlarındaki Emirdağı eteklerinde bulunan “Kulucahisar”‘a bir baskın düzenlemiş ve bu kaleyi eline geçirmiştir. Bu Osmanlıların ilk kale fethidir.

OSMAN BEY NASIL VE NE ZAMAN VEFAT ETTİ?

Osman Gazi son yıllarında yaşının ilerlemesi ve “damla illeti” yani gut hastalığı yüzünden tarihçilerin bildirdiklerine göre, beylik idaresini oğlu Orhan Bey’e bırakmıştı. Ancak Osman Bey’in ne zaman ölüp, Orhan Bey’in ne zaman beylik idaresini tümüyle eline aldığı tartışmalıdır. 1320’den sonraki olayların tarihçilerce anlatımlarında Osman Bey’in ismi geçmemektedir. 15. yüzyıl Osmanlı tarihçilerinden Ruhi Çelebi 1481 tarihine kadar getirdiği Tevarih-i Âli Osman adlı tarih eserinde Osman Bey’in 1320’de öldüğünü bildirmektedir.

II. Mehmet ve II. Bayezid döneminde yaşayıp 1502’ye kadar olanları inceleyen Oruç Bey’in “Tevarih-i Âli Osman” adlı tarih eserinde ise Osman Bey’in ölüm tarihi 1327 olarak verilmektedir. Diğer tarihçiler Osman Bey’in ölümünü bu iki üç tarih arasında vermektedirler. Modern tarihçi Necdet Sakaoğlu “1320’den sonraki olaylarda Osman Bey’in adı geçmezken, oğlu Orhan’ın 1324’te bey olduğunu kanıtlayan belgelerden söz edilir”

deyip Osman Bey’in ölümünün 1324’te olduğunu ileri sürmektedir.

Osman Bey’in ölüm yerinin nerede olduğu da tartışmalıdır. Büyük olasılıkla Söğüt’te ölmüştür. Bazı tarihçiler Bursa’nın onun ölümünden önce Osmanlı Devleti eline geçtiğini kabul ederek, Bursa’da öldüğünü iddia ederler. Ancak Bursa’nın Orhan Gazi tarafından kendi beyliği döneminin başında fethedildiği üzerinde Osmanlı tarihçilerinin çoğu hemfikirdirler. Osman Gazi’nin önce Söğüt’te babası Ertuğrul’un türbesine gömüldüğü ve Bursa’nın fethinden sonra buradan alınıp Bursa kalesinde Osmaniye Meydanı’nda bulunan Gümüşlü Kümbet’e (Aya Elia) gömüldüğü kabul edilmektedir.

Osman Gazi, babası Ertuğrul Gazi’den yaklaşık 4.800 km² olarak devraldığı Osmanlı toprağını oğlu Orhan Gazi’ye 16.000 km² olarak devrettiği hesaplanmıştır.

Osman Gazi’nin Türbesi şuan Bursa ilimizin Tophane ilçe semtinde bulunmaktadır.