
Cilt Kanseri Alarm Veriyor! Güneşten Korunmak Hayat Kurtarır mı?
Cilt kanseri vakalarındaki artış dünya genelinde endişe yaratıyor. Uzmanlar, özellikle güneşin zararlı etkilerine karşı korunmanın hayati önem taşıdığını vurguluyor. Türkiye'de de her yıl binlerce yeni vaka tespit edilirken, erken teşhis ve doğru korunma yöntemleri ile bu riskin azaltılabileceği belirtiliyor. Medicana Sağlık Grubu Dermatoloji Bölümü'nden Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, güneşin zararlı etkilerine bağlı cilt hasarlarının yüzde 90’ının korunma önlemleriyle engellenebileceğini ifade ediyor.
Güneşin Zararlı Etkileri ve Cilt Kanserine Etkisi
Güneş ışınları yaşam için gerekli olsa da, kontrolsüz ve yoğun maruz kalmak cilt sağlığı açısından ciddi tehditler oluşturabiliyor. Ultraviyole (UV) ışınları, cilt kanserinin en önemli nedenlerinden biri olarak kabul ediliyor. UVA, UVB ve UVC olmak üzere üç ana gruba ayrılan UV ışınlarının her birinin farklı etkileri bulunuyor:
- UVA (320-400 nm): Derinin alt tabakalarına kadar nüfuz ederek ciltte yaşlanma, leke oluşumu ve DNA hasarına yol açabiliyor.
- UVB (280-320 nm): Cildin üst tabakasını etkileyerek güneş yanıklarına neden oluyor ve deri kanseri riskini artırıyor.
- UVC (100-280 nm): Genellikle atmosfer tarafından emiliyor olsa da, bazı yapay kaynaklarda bulunabiliyor ve risk oluşturabiliyor.
Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, çocukluk çağında yaşanan güneş yanıklarının ileriki yaşlarda deri kanseri gelişme riskini kalıcı olarak artıracağını belirterek, güneşten korunmanın erken yaşta başlaması gereken bir alışkanlık olduğunu vurguluyor.
Cilt Kanserinden Korunma Yolları
Cilt kanseri riskini azaltmak için günlük yaşamda alınabilecek basit önlemlerle mümkün. İşte Uzm. Dr. Yusuf Kelleci'nin önerdiği 10 etkili adım:
- SPF 30 ve üzeri güneş kremi kullanın.
- Kremi dışarı çıkmadan 20 dakika önce sürün.
- Her 2 saatte bir ve yüzme/terleme sonrası tekrar uygulayın.
- Geniş kenarlı şapka ve UV korumalı gözlük takın.
- Sık dokunmuş, açık renkli giysiler tercih edin.
- 10:00 - 16:00 saatleri arasında gölgede kalmaya çalışın.
- Solaryumdan uzak durun.
- Çocukları doğrudan güneş ışığına maruz bırakmayın.
- Yıllık cilt muayenesi yaptırın.
- Cildinizi düzenli olarak kendiniz kontrol edin.
Ben Takibi ve "ABCDE" Kuralı
Cilt kanserinin erken teşhisi hayat kurtarıyor. Vücuttaki benlerin düzenli olarak kontrol edilmesi ve şüpheli durumlarda bir uzmana başvurulması büyük önem taşıyor. Uzm. Dr. Yusuf Kelleci, benlerin "ABCDE" kuralına göre takip edilebileceğini belirtiyor:
- A (Asimetri): Benin bir yarısı diğerine benzemiyorsa.
- B (Sınır): Düzensiz, girintili-çıkıntılı kenarlarsa.
- C (Renk): Farklı renk tonları içeriyorsa.
- D (Çap): 6 mm'den büyükse.
- E (Evrim): Zamanla büyüyor, kabuklanıyor, kaşınıyor veya kanıyorsa.
Bu işaretlerden biri veya birkaçı varsa vakit kaybetmeden bir dermatoloji uzmanına başvurulması gerekiyor.
Cilt kanseri vakalarındaki artış, güneşten korunmanın ve düzenli cilt kontrollerinin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. Unutmayın, erken teşhis ve doğru önlemler ile cilt kanseri riskini azaltmak mümkün. Cildinize iyi bakın ve sağlığınızı koruyun.