Şiiliğin bir kolu olan İsmaililik'ten doğan Dürzilik, Ortadoğu'da kapalı yapısı ve güçlü kimlik muhafazasıyla dikkat çekiyor. Özellikle Suriye, Lübnan, İsrail ve Ürdün'de yoğun olarak yaşayan Dürzilerin, dünya genelindeki nüfusu 1 ila 2 milyon arasında değişiyor. Peki, bu kadim topluluk, günümüzde hangi zorluklarla karşı karşıya? Siyonizm'in Dürziler üzerindeki etkileri neler?

Dürzilerin Ortadoğu'daki Dağılımı ve Önemi

Dürzilerin büyük çoğunluğu Suriye'de yaşıyor ve bu sayı, ülke nüfusunun yaklaşık %3'ünü oluşturuyor. Suriye'deki Dürzi toplumu, azınlık olmalarına rağmen tarihsel olarak ülke siyasetinde etkili bir rol üstlenmiştir. Yoğun olarak Suriye'nin güneyindeki Suveyde şehrinde yaşayan Dürziler, ayrıca İdlib ile Kuneytra arasındaki Hermon Dağı bölgesinde ve Golan Tepeleri'nin Suriye tarafında da bulunuyor.

Golan Tepeleri'nde ise İsrail'in Dürziler üzerindeki etkisi giderek artıyor. İsrail, Dürzileri bir tampon bölge unsuru olarak kullanarak, onlara iş olanakları ve cazip maaşlar sunarak kendine bağımlı hale getirmeyi hedefliyor. Bu durum, Dürzilerin kimliklerini koruma ve bağımsızlıklarını sürdürme çabalarını zorlaştırıyor.

Suriye'deki Dürzi Toplumunun Yapısı ve Silahlı Gruplar

Dürzi toplumunda dini liderlerin etkisi, günlük yaşamdan siyasi ilişkilere kadar her alanda hissediliyor. Topluluğun merkezinde "Şeyhul-Akl" unvanını taşıyan ruhani liderler yer alıyor. Suriye'deki Dürziler, geleneksel olarak üç farklı Şeyhul-Akl tarafından temsil ediliyor: Şeyh Hikmet el-Hicri, Şeyh Hamud el-Hanavi ve Şeyh Yusuf Carbu. Bu liderlerin farklı siyasi eğilimleri ve yaklaşımları, topluluk içindeki fikir çeşitliliğini yansıtmakla birlikte, zaman zaman iç bölünmelere de zemin hazırlayabiliyor.

Suriye iç savaşı sırasında ve sonrasında, Dürzilerin yoğun olarak yaşadığı Suveyde vilayetinde çeşitli silahlı gruplar ortaya çıktı. Bu gruplar genel olarak ikiye ayrılıyor:

• Siyasi çatışmalarda tarafsız kalmayı tercih eden, yerel halkı korumaya odaklananlar
• Doğrudan Esed rejimiyle iş birliği içinde hareket eden gruplar

Bu silahlı gruplardan en büyüğü, Rical el-Kerame (Onurlu Adamlar) Hareketi. Sayılarının en az 3 bin 500 yerel savaşçıdan oluştuğu tahmin ediliyor. Liva el-Cebel grubu ise Süveyda vilayetindeki en büyük ikinci silahlı yapı olarak biliniyor. Bölgede faaliyet gösteren diğer gruplar arasında Şeyh Süleyman Abdulbaki liderliğindeki Ahrar el-Cebel ve Şeyh Hikmet el-Hicri'nin liderliğini üstlendiği Cebel Evlatları da bulunuyor.

Dürzilerin Geleceği ve Bölgedeki Çatışmalar

Suveyde'de yaşayan Dürzi Faris Abdulhalik, Dürzi toplumunun bölünmeyi istemediğini ve İsrail'in Suriye'ye girme tehditlerinin karşısında olduklarını belirtiyor. Abdulhalik, "Bizler Suriye'de birlik ve beraberliğimizi sağlayacağız" ifadelerini kullanıyor. Ancak, bölgedeki karmaşık siyasi ve askeri durum, Dürzilerin geleceği hakkında belirsizlikler yaratmaya devam ediyor.

Dürzilerin Siyonizm'in kıskacında olup olmadığı sorusu, bölgedeki güç dengeleri ve Dürzi toplumunun kendi içindeki farklı yaklaşımları göz önüne alındığında, karmaşık bir hal alıyor. Dürzilerin kimliklerini koruma, bağımsızlıklarını sürdürme ve bölgedeki çatışmalardan en az zararla çıkma çabaları, önümüzdeki dönemde yakından takip edilmesi gereken önemli bir konu olarak öne çıkıyor.