Silivri açıklarında yaşanan 6.2 büyüklüğündeki deprem, Marmara Bölgesi'nde olası büyük bir depremle ilgili endişeleri yeniden alevlendirdi. Uzmanlar arasında yaşanan görüş ayrılıkları ise kamuoyunda kafa karışıklığına neden oluyor. Özellikle, Marmara Denizi'ndeki fay hattı ve olası deprem senaryoları üzerine yapılan tartışmalar, bilimsel verilerin güncelliği konusunu gündeme getiriyor.
Eski Verilerle Bilim Olur Mu?
Marmara Denizi'ndeki olası büyük deprem senaryolarının çoğu, 2001 yılında Prof. Dr. Celal Şengör ve Fransız deprem bilimci Profesör Xavier Le Pichon tarafından geliştirilen ve 1630 kilometrelik sismik veriye dayanan "tek fay" modeline dayanıyor. Ancak, İstanbul Teknik Üniversitesi'nden Prof. Dr. Cenk Yaltırak ve ekibi, bu modelin bilimsel geçerliliğini yitirdiğini savunuyor. Prof. Dr. Yaltırak, 2002 yılından bu yana Marmara'nın çoklu fay sistemine sahip olduğunu gösteren veriler sunuyor.
Prof. Dr. Yaltırak ve ekibinin 22 bin kilometrelik sismik veri kullanarak oluşturdukları yeni model, Marmara Denizi'nde birbirinden bağımsız en az 4 aktif fay segmenti olduğunu ortaya koyuyor. Bu model, Prof. Dr. Şengör'ün yanı sıra Prof. Dr. Naci Görür ve Prof. Dr. Şener Üşümezsoy'un tezlerini de çürütüyor. Peki, bu yeni model ne anlama geliyor?
- Marmara Denizi'nde deprem riski daha önce düşünülenden daha mı yüksek?
- Eski verilere dayanan tehlike haritaları ne kadar güvenilir?
- İstanbul ve çevresindeki iller için beklenen deprem büyüklüğü ne olmalı?
Yeni Model: 7 ve Üzeri Deprem Kaçınılmaz Mı?
Prof. Dr. Cenk Yaltırak ve ekibinin geliştirdiği yeni model, Marmara Denizi'nde en az 4 aktif fay segmentinin bulunduğunu ve bu fayların 7 ve üzeri büyüklükte deprem üretebileceğini gösteriyor. Bu durum, İstanbul ve çevresindeki iller için ciddi bir risk oluşturuyor. Uzmanlar, olası bir depreme karşı hazırlıklı olunması gerektiğini vurguluyor.
Prof. Dr. Yaltırak, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: "Marmara Denizi'ndeki fay hattı, tek bir faydan oluşmuyor. Aksine, birbirinden bağımsız en az 4 aktif fay segmenti bulunuyor. Bu fayların her biri, 7 ve üzeri büyüklükte deprem üretebilir. Bu nedenle, eski verilere dayanan senaryolar yerine, güncel verilerle hazırlanan yeni modellere göre hareket etmeliyiz."
Olası bir Marmara depremi için alınması gereken önlemler:
- Binaların depreme dayanıklılığı kontrol edilmeli.
- Deprem çantası hazırlanmalı.
- Aile bireyleriyle deprem anında nasıl hareket edileceği planlanmalı.
- Resmi kurumların açıklamaları takip edilmeli.
Marmara Denizi'nde olası büyük bir deprem riski, güncelliğini yitirmiş verilerle değil, en son bilimsel gelişmeler ışığında değerlendirilmelidir. Prof. Dr. Cenk Yaltırak ve ekibinin çalışmaları, bu konuda önemli bir yol gösterici niteliğinde. Unutulmamalıdır ki, deprem bir doğa olayıdır ve alınacak önlemlerle etkileri azaltılabilir.