Avrupa Birliği (AB) Adalet Divanı, uzun süredir tartışma yaratan ve "altın pasaport" olarak bilinen "yatırım karşılığı vatandaşlık" uygulamasına son noktayı koydu. Malta özelinde alınan bu karar, AB vatandaşlığına para yoluyla ulaşmanın önünü kapatıyor. Peki, bu karar ne anlama geliyor ve bundan sonra neler olacak? İşte detaylar...

AB'den Tarihi Karar: Altın Pasaportlara Veda

AB Adalet Divanı'nın gerekçeli kararında, bir üye devletin vatandaşı olma statüsünün ve dolayısıyla Birlik vatandaşlığının verilmesinin ticarileştirilmesi durumunun, AB Anlaşmalarından kaynaklanan temel statü kavramıyla bağdaşmadığı vurgulandı. Mahkeme, ödeme yapmanın vatandaşlık verilmesi için temel bir ölçüt oluşturmadığının altını çizdi. Bu karar, sadece Malta için değil, benzer uygulamaları olan diğer AB ülkeleri için de emsal teşkil edebilir.

Altın pasaport uygulaması, zengin yatırımcılara belirli bir miktar yatırım yapmaları karşılığında vatandaşlık hakkı tanıyordu. Bu durum, bazı AB ülkeleri tarafından ekonomik gelir elde etmek amacıyla kullanılırken, diğer ülkeler ve AB kurumları tarafından güvenlik riskleri ve adil olmayan bir uygulama olarak eleştiriliyordu. Kararın ardından, bu türden uygulamaların AB genelinde sonlandırılması bekleniyor.

Altın Pasaport Nedir? Neden Tartışmalıydı?

Altın pasaport, bir ülkeye belirli bir miktarda yatırım yapan yabancılara vatandaşlık veya oturum izni verilmesi uygulamasıdır. Bu yatırımlar genellikle gayrimenkul alımı, devlet tahvillerine yatırım veya yerel şirketlere sermaye aktarımı şeklinde olabilir. Bu uygulama, ülkelere hızlı bir şekilde sermaye girişi sağlarken, aynı zamanda bazı riskleri de beraberinde getiriyordu:

• Güvenlik Riskleri: Suçluların ve kara para aklayanların AB vatandaşlığı elde etme riski.
• Adil Olmayan Rekabet: Zenginlerin vatandaşlık elde etme imkanı, diğer başvuru sahipleri için adaletsizlik yaratıyordu.
• Vergi Kaçakçılığı: Vatandaşlık yoluyla vergi avantajlarından yararlanma imkanı.

Bu nedenlerle, AB uzun süredir altın pasaport uygulamalarına karşı mücadele veriyordu. AB Komisyonu, üye ülkelere bu uygulamaları sonlandırmaları çağrısında bulunmuş ve yasal düzenlemeler yapılması için baskı uygulamıştı.

Kararın Etkileri ve Sonuçları

AB Adalet Divanı'nın bu kararı, Avrupa Birliği'nin temel değerlerine bağlılığını ve vatandaşlık kavramının ticarileştirilmesine karşı duruşunu net bir şekilde ortaya koyuyor. Kararın etkileri ise şöyle sıralanabilir:

• Malta'nın Uygulamayı Durdurması: Malta'nın yatırım karşılığı vatandaşlık uygulamasını yasal olarak durdurması gerekecek.
• Diğer Ülkeler Üzerindeki Baskı: Benzer uygulamaları olan diğer AB ülkeleri üzerinde de baskı artacak ve bu ülkelerin de düzenlemeler yapması beklenecek.
• AB Güvenliğinin Artması: Suçluların ve kara para aklayanların AB vatandaşlığı elde etme riski azalacak.

Bu karar, AB vatandaşlığının değerini koruma ve adil bir sistem oluşturma yolunda atılmış önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Avrupa Birliği, bu kararla birlikte, vatandaşlık kavramının sadece ekonomik çıkarlarla değil, aynı zamanda hukukun üstünlüğü ve temel değerlerle de bağlantılı olduğunu bir kez daha vurgulamış oldu.