Ekonomi ve iş dünyasının nabzını tutan Z Raporu'nun Haziran 2025 sayısı yayımlandı. 'Faiz Kârları Eritiyor' başlıklı kapak dosyasında, artan faiz oranlarının ticari kredi maliyetlerine etkisi ve bunun reel ekonomiye yansımaları detaylı bir şekilde inceleniyor. Rapor, Merkez Bankası'nın faiz oranlarını yükseltmesiyle birlikte ticari kredi maliyetlerindeki artışın, şirketlerin rekabet gücünü nasıl etkilediğini gözler önüne seriyor.

Artan Maliyetler ve Rekabet Zorluğu

Merkez Bankası'nın politika faizini %46'ya çıkarması, ticari kredi maliyetlerini önemli ölçüde artırdı. Bu durum, özellikle yatırım, üretim ve ihracat faaliyetlerini sürdürmeye çalışan sanayiciler için büyük bir zorluk oluşturuyor. Tarife savaşları sonrası Çin'in yeni pazar arayışına girmesi de Türk şirketlerinin işini daha da zorlaştırıyor. Çin'in, ABD'ye satamadığı ürünler için alternatif pazarlar araması, özellikle Türkiye'nin güçlü olduğu pazarlarda rekabeti artırıyor. Bu durum, üretim avantajı ve düşük maliyetlerle Çin'in pazarlara girişini kolaylaştırıyor.

Bu rekabeti dengeleyebilmek için en önemli çözüm, üretim artışı olarak görülüyor. Ancak, politika faizinin yükselmesiyle ticari kredi maliyetlerinin artması, üreticilerin finansmana erişimini zorlaştırıyor. Bu nedenle, üreticiler finansmana erişimin kolaylaştırılması ve maliyetlerin düşürülmesi gerektiğini vurguluyor.

Yapay Zeka ve 'Mükemmel Fırtına'

Z Raporu'nda dikkat çeken bir diğer konu ise yapay zekanın iş dünyasına etkileri. Yapay zeka, günlük hayattan iş süreçlerine kadar her alanı dönüştürüyor. Bu dönüşümdeki yıkıcı ve yenilikçi etkilerin bir arada olması ise 'mükemmel fırtına' olarak tanımlanıyor. Son yıllarda şirketlerin birçoğu yapay zekayı iş fonksiyonlarının hemen her noktasında kullanıyor. Bu durum, İK, IT ve operasyonel süreçlerde maliyet tasarrufu sağlarken, hizmet operasyonları ve tedarik zincirinde ise iş gücü azalmasına yol açabileceği öngörülüyor.

Diğer Öne Çıkan Başlıklar

Z Raporu'nun haziran sayısında yer alan diğer önemli başlıklar ise şöyle:

• Enerji Dönüşümünün Derin Yüzü: Derin deniz madenciliği konusu
• Avrupa Karanlığa Gömüldü: Son elektrik kesintisinin nedenleri ve alınması gereken önlemler
• Pazarlama Dünyası: İletişimde kayıtsızlık konusu (Esad Sivri'nin analizi)
• Kredi Sıkılaştırması: Kredi sıkılaştırmasının reel sektöre etkileri (Levent Yılmaz'ın incelemesi)
• ABD Ekonomisi: ABD ekonomisi ve Türkiye-ABD ekonomik ilişkileri

Z Raporu yazarları Semra Karabaş, Ali Saydam, İbrahim Acar, Prof. Dr. Kadir Tuna, Dr. Mehmet Akif Soysal ve Prof. Dr. Metin Toprak da ekonomi gündemine dair görüşlerini Z Raporu okuyucuları için kaleme almayı sürdürüyor. Analist Cüneyt Paksoy ise piyasadaki son gelişmeleri yorumluyor.

Z Raporu'nun Haziran 2025 sayısı, artan faiz oranlarının kârlar üzerindeki etkisinden yapay zekanın iş dünyasındaki dönüşümüne kadar birçok önemli konuyu ele alarak, ekonomi ve iş dünyası profesyonelleri için kapsamlı bir analiz sunuyor. Rapor, şirketlerin rekabet gücünü koruyabilmesi için finansmana erişimin kolaylaştırılması ve maliyetlerin düşürülmesinin önemini vurgularken, yapay zeka gibi yeni teknolojilerin getirdiği fırsatları ve riskleri de değerlendiriyor.