Samsun'da 2016 yılında başlayan ve özel izinlerle üretilen salep orkidesinin hasadı başladı. Kilosu 4 bin TL'yi bulan bu değerli ürün, içeceklerden dondurmaya kadar birçok sektörde kullanılıyor. Peki, bu orkideyi bu kadar özel yapan ne?
Salep Orkidesi: Samsun'dan Türkiye'ye Yayılan Değer
Samsun'da 2016 yılında sadece 6 dönüm arazide başlayan salep orkidesi üretimi, 9 yılda 70 dönüme çıktı. Üretici sayısı ise 200'e ulaştı. Nisan ve mayıs aylarında çiçeklenen salep orkidesinin hasadı yaklaşık 1 ay sürüyor ve bu süre sonunda 60 ton ürün bekleniyor. Ekolojik Üreticiler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Hakkı Karaman, salep orkidesinin doğadan toplanmasının yasak olduğunu ve üretimlerinin Tarım ve Orman Bakanlığı ile işbirliği içinde başladığını belirtiyor.
Salep orkidesinin hasat dönemi büyük önem taşıyor. Çiçeklenme döneminde başlayan hasadın, çiçeklenme sonlanmadan 1 ay içerisinde yapılması gerekiyor. Aksi takdirde, tüm ekili arazi zarar görebilir. Hasat sırasında, yumruların büyümesi tamamlanmış olmalı ve anaç yumru haricindeki diğer yumrular koparılarak anaç yumru tekrar toprağa dikilmelidir.
Salep Orkidesinin Değeri Neden Bu Kadar Yüksek?
Salep orkidesinin ekonomik değeri, yumrularının toz haline getirilerek içecek, dondurma, pastacılık ve kimya sektörlerinde kullanılmasından kaynaklanıyor. Hakkı Karaman, bu yıl havaların yağışlı olması nedeniyle geçen yıla oranla daha kaliteli bir ürün elde ettiklerini söylüyor. Bölgede 70 dönüm üretim alanı olduğu için 60 ton kapasite bekleniyor. Üretilen salebin bir kısmı kurutularak işlenip satılırken, bir kısmı da tohumluk ihtiyacını karşılamak üzere ülkenin dört bir yanına gönderiliyor.
Geçen yıl yaş olarak yumru alımı 500 TL iken, bu sene fiyat 700 TL'ye yükseldi. Kurutulmuş salebin kilosu ise 4 bin TL civarında. Karaman, çiftçinin kazanmasının kendileri için önemli olduğunu vurgulayarak, "Çiftçi kazandıkça daha kaliteli ürün yetiştiriyor," diyor.
Salep Üretimi: Yüksek Getirili Bir Yatırım mı?
Salep orkidesi, diğer ürünlere kıyasla metrekareye birim olarak bakıldığında en yüksek getirisi olan ürünlerden biri. Doğru şekilde üretildiğinde, 1 metrekareden yaklaşık 1 kilogram ürün alınabiliyor. Metrekareye 200 adet tohum ekilmesi gerekiyor. Yaş olarak satıldığında 600 ile 700 TL gelir elde ediliyor. Bu da 1 dönüm yeri olan çiftçinin 600 ile 700 bin lira kazanması anlamına geliyor.
- Salep orkidesi üretimi özel izin gerektiriyor.
- Hasat dönemi doğru yönetilmezse tüm arazi zarar görebilir.
- Yüksek getirisi sayesinde çiftçiler için cazip bir alternatif oluşturuyor.
Salep orkidesi üretimi, doğru yöntemlerle yapıldığında çiftçiler için önemli bir gelir kaynağı olabilir. Ancak, üretim sürecindeki hassasiyet ve özel izin gerekliliği göz önünde bulundurulmalıdır. Bu değerli bitkinin yaygınlaşması, hem çiftçilere ekonomik katkı sağlayacak hem de farklı sektörlere hammadde temininde önemli bir rol oynayacaktır.